Tổng thống Ataturk và ngày Anzac

Cuối tuần rồi là ngày Anzac Day, là một ngày lễ lớn ở Úc.

Chia sẻ lại với mọi người một bài viết mà tôi đã viết cách đây 3 năm về một lá thư rất xúc động mà Tổng thống Ataturk đã gửi cho những người mẹ Úc có con chết trận ở Thổ Nhĩ Kỳ:

Đọc bài viết tại đây:
https://ngochieu.com/ngay-anzac-day/

———-

Viết thêm đôi chút về tổng thống Ataturk:

Ông là người có công rất lớn trong việc khai sinh ra đất nước Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay. Trước khi trở thành tổng thống đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ, ông là một chỉ huy trong quân đội của đế chế Ottoman. Sau chiến tranh ông tiếp tục lãnh đạo phong trào giành lại độc lập cho Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoài bức thư trên, ông còn rất nhiều câu nói nổi tiếng khác.

Trong một lần về viếng mộ mẹ mình ở Izmir, ông đã nói:

“Tôi thề trước mộ mẹ tôi và trước Chúa, tôi sẽ không ngần ngại về với bà nếu điều đó là cần thiết để bảo vệ chủ quyền mà dân tộc này đã giành được bằng rất nhiều xương máu. Tôi xem đó là món nợ lương tâm và danh dự khi được cống hiến cuộc đời mình vì chủ quyền quốc gia.”

(I swear in front of my mother’s grave and in the presence of God, that I shall not hesitate to join her if this be necessary for the defense of the sovereignty which the nation has won at the cost of so much blood. I deem it a debt of conscience and honor to give my life for the sake of national sovereignty)

. . .

Một câu nói khác cũng rất nổi tiếng.

Trong những ngày ác liệt nhất của chiến dịch Gallipoli, có lần trước khi ra trận ông đã nói với các binh sĩ của mình rằng:

“Tôi không ra lệnh các bạn chiến đấu cho đất nước của mình. Tôi ra lệnh các bạn chết cho đất nước của mình”

(I am not ordering you to fight for your country. I am ordering you to die for your country)

. . .

Ông được tất cả những người Thổ Nhĩ Kỳ và cả những người ở bên kia chiến tuyến công nhận là một trong những tướng lĩnh tài ba nhất trong chiến tranh thế giới thứ nhất.

———-

PS: Mọi người muốn tìm hiểu thêm về cuộc đời và sự nghiệp của ông có thể tìm đọc quyển “Ataturk: The Biography of the Founder of Modern Turkey”. Quyển này cũng đã được dịch ra tiếng Việt với tựa đề là “Atatürk: Người Khai Sinh Nhà Nước Thổ Nhĩ Kỳ Hiện Đại”.

PS2: Có một bộ phim cũng rất hay nói về giai đoạn này tên là The Water Diviner. Bộ phim này do chính nước Úc sản xuất với tinh thần rất tôn trọng/trân trọng những người lính Thổ Nhĩ Kỳ.